Natuurstemmingen

Schilderij uit de expositie 'Natuurstemmingen' - Rien Zwijnenburg19 maart t/m 1 mei 2011

Door Rien Zwijnenburg

De expositie ‘Natuurstemmingen’ is samengesteld uit een collectie pentekeningen en schilderijen gemaakt op lappen waaraan Rien Zwijnenburg zijn kwasten heeft afgeveegd.

Over de techniek

Rien Zwijnenburg over zijn werk: “De pentekeningen zijn in de natuur gemaakt. Getekend met een fineliner en later thuis verder uitgewerkt met bruine inkt. Bij het maken van die tekeningen intensiveer ik mijn waarneming en poog ik me via het zwart-wit van de tekening, in te leven in de licht-duister verhoudingen van het landschap, boom of plant.

Het is een kennismaken met de natuur, een aftasten van de uiterlijke verschijning. Al jaren poog ik in de lagen achter of onder de uiterlijke verschijning te komen door een verbinding te zoeken met de krachten die aan de uiterlijke vormen ten grondslag liggen. Zo ervoer ik, in de natuur, steeds sterker de al genoemde licht-duister dynamiek en het kleurenspel daartussen. Ook de ritmen en de verwantschap ervan met de muziek wordt dan ervaarbaar.

Als men poogt weer te geven wat men ervaart in die krachtenwereld waaruit de uiterlijke verschijning lijkt voort te komen, dan kan men dat doen door de stap te zetten van figuratie naar abstractie.

 

Schilderij uit de expositie 'Natuurstemmingen' - Rien Zwijnenburg Schilderij uit de expositie 'Natuurstemmingen' - Rien Zwijnenburg Schilderij uit de expositie 'Natuurstemmingen' - Rien Zwijnenburg

 

De laatste jaren werkte ik twee technieken uit die ik passend vond om het krachtenspel achter de uiterlijke vormen uit te drukken. Eén ervan betreft de hier tentoongestelde schilderijen. Als ik met olieverf schilder veeg ik de kwasten af aan oude lappen van hemden, overhemden of stukken laken. Die lappen gaan dan vaak mooie kleurencombinaties vertonen. Zonde om ze weg te gooien!

Schilderij uit de expositie 'Natuurstemmingen' - Rien Zwijnenburg

Ik span die ‘afveeglappen’ op en ga vervolgens met zwarte of gekleurde inkt de kleurvakken ordenen tot een compositie waarin op een gegeven moment – het eigenlijke inspiratiemoment – een eenmaal plaatsgehad hebbende beleving in de uiterlijke wereld, bijvoorbeeld in de natuur, als dynamische kwaliteit gaat verschijnen. De voorstelling, het beeld, heeft dan plaatsgemaakt voor de stemming die bij mij achter het voorstellingsleven bestaat en in de buitenwereld achter de uiterlijke verschijningsvormen. Ze horen bij elkaar.”


 

Autobiografische schets

Zelfportret door Rien Zwijnenburg - 2005“In 1946 werd ik geboren in Lekkerkerk, een dorp in de Krimpenerwaard. De ligging aan de Lek en het polderlandschap met zijn oude boerderijen, knotwilgen en de vluchten en kreten van water- en weidevogels speelden een grote rol in de ontwikkeling van mijn beeldbewustzijn.

Mijn vader werkte op een scheepswerf en zo kwam ik in contact met de beeldwereld van de scheepsbouw. Mijn grootouders woonden in de polder, waar grootvader akkers en een boomgaard had. Met hem voer ik in de schouw naar de boomgaard, een paradijs van kleur en groeikrachten.

In Gouda bezocht ik de middelbare school en kwam ik, door kunstpockets, in contact met de schilderkunst van de 20ste eeuw. Werken van Braque, Picasso, Klee, Feininger, Chagall, Beckmann en vele anderen, waren een openbaring voor mij. Tijdens mijn studie geneeskunde in Utrecht tekende en schilderde ik veel, ging vaak naar musea en las veel over beeldende kunst.

Tussen het doctoraalexamen en de co-schappen werkte ik een jaar op de tekenkamer van het anatomisch laboratorium. Daar leerde ik exact waarnemen en weergeven.

Sinds 1980 woon ik in Leiden en werkte ik tot 1992 als huisarts in een anthroposofisch gezondheidscentrum. Ondanks het drukke werk bleef ik veel tekenen en schilderen vanuit een sterke behoefte om datgene wat ik meemaakte te verwerken.

Van 1992 tot aan mijn pensioenering in 2007 werkte ik als arts bij een instelling voor verstandelijk gehandicapten. Sindsdien ben ik uitsluitend met beeldende kunst bezig en experimenteer ik met nieuwe technieken. Waarbij ik op improviserende wijze mijn stemmingen die samenhangen met ervaringen weergeef.”

Foto: Zelfportret door Rien Zwijnenburg – 2005.

» Poster ‘Natuurstemmingen’